De cold case van Joël Bastiaens - São Luís (Brazilie) - 28-02-2010
Dubbele moord in Brazilië
Op 28 februari kreeg een vader een van de meest verschrikkelijke telefoontjes die een ouder zich kan voorstellen. Rond half zeven 's avonds hoorde hij dat zijn zoon Joël in Brazilië was doodgeschoten. De beller was Adrano, een Braziliaanse vriend van Joël, die op dat moment weinig meer wist dan het vreselijke nieuws dat hij aan Frans had doorgegeven.
De paniek sloeg meteen toe. Ondanks het gebrek aan details ging Frans naar het huis van zijn ex-vrouw. Daar deelde hij samen met zijn andere zoon en schoondochter het schokkende nieuws: Joël was vermoord. Diezelfde dag nog probeerden ze contact te leggen met de autoriteiten in Brazilië, maar hun vragen bleven onbeantwoord.
Pas de volgende dag kregen de ouders zekerheid. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigde toen dat het misdrijf inderdaad had plaatsgevonden. Joël bleek samen met zijn Braziliaanse vriendin, Sandra Maria, te zijn doodgeschoten in een woning in de wijk Araçagy (Sao Luis).
Over Joël
Joël groeide op in Nederland en liep in 2006, tijdens zijn mbo-opleiding Internationale Groothandel, stage in Brazilië. De twintiger beleefde daar de tijd van zijn leven. Hij genoot volop van het warme klimaat, de temperamentvolle inwoners en de rijke cultuur. Joël paste zich moeiteloos aan en leerde snel Portugees spreken. Tijdens de laatste fase van zijn stage werd hij smoorverliefd op Sandra Maria, een 42-jarige vrouw die op dat moment in scheiding lag en moeder was van twee kinderen. Ondanks het leeftijdsverschil bloeide er een intense relatie op tussen de twee. Helaas moest Joël al snel terug naar Nederland om zijn studie af te ronden. Opmerkelijk genoeg kende Sandra een van Joëls eerdere Braziliaanse vriendinnen al.
Terug in Nederland hielden Joël en Sandra nauw contact. Sandra bezocht hem zelfs en maakte kennis met zijn ouders, Frans en Loes. Het stel leek onafscheidelijk en voorbestemd om samen te zijn. Na zijn afstuderen keerde Joël terug naar Brazilië, waar hij en Sandra gingen samenwonen. Hun droomhuis was al snel in aanbouw.
Joël werd door Sandra's familie met open armen ontvangen en voelde zich geliefd en gewaardeerd. Hij werd snel als een volwaardig familielid beschouwd. Het stel richtte samen een makelaarskantoor op en droomde ervan om hun bedrijf tot een groot succes uit te bouwen. Hun toekomst leek veelbelovend.
Over Sandra Maria de Souza Dourado
Sandra was drie jaar voor haar dood officieel gescheiden van haar ex-man, Sérgio Damiani. Hun huwelijk was problematisch en werd gekarakteriseerd door ernstige conflicten, waaronder doodsbedreigingen en mishandeling, wat ertoe leidde dat Sandra hem voor de rechter sleepte. Door onwil bij de politie werd er nooit een onderzoek ingesteld naar de beschuldigingen. Sandra en Sérgio hadden twee kinderen, die doordeweeks bij hun vader woonden en in het weekend bij Sandra verbleven.
Sérgio was een succesvolle vastgoedmakelaar met naar verluidt veel invloedrijke vrienden. Sandra was ervan overtuigd dat Sérgio tijdens de scheiding waardevolle bezittingen had achtergehouden. Ze spande een rechtszaak tegen hem aan, omdat ze dacht dat hij miljoenen had verzwegen. Hij zou een stuk land voor een fors bedrag aan een supermarktketen hebben verkocht, zonder haar daarvan haar deel te geven. Naast deze financiële strijd wilde Sandra ook de voogdij over hun twee kinderen terugkrijgen. Het 'toeval' wilde dat de zitting over de voogdij juist de dag na de moord gepland stond, maar het misdrijf verhinderde dat de zaak ooit verder werd behandeld
Nachtmerrie op 28 februari 2010
Op die noodlottige dag genoten Joël en Sandra van een gezellige barbecue op het strand, samen met een groep vrienden. De sfeer was ontspannen, tot Sandra plotseling een telefoontje kreeg. De beller, naar verluidt een geïnteresseerde koper, vroeg of ze direct naar een woning kon komen om een rondleiding te geven. Joël, die al een paar biertjes op had, had eigenlijk geen zin om mee te gaan. Toch wist Sandra hem over te halen, en samen vertrok het stel naar de woning. Deze lag op de grens van de gemeenten São José de Ribamar en São Luís.
Wat er daarna precies gebeurde, is nooit volledig opgehelderd. Volgens getuigen belde een lange, blanke man aan bij het huis, waar Joël de deur opende. De man schoot Joël onmiddellijk twee kogels door het hoofd en ging daarna de woning binnen. Daar schoot hij Sandra dood met drie kogels. Na de gruwelijke daad reed hij weg op een motor. Op een lugubere foto was te zien hoe Joël en Sandra beiden levenloos in het tuintje van de woning lagen. Later ontstond een ander verhaal: volgens geruchten zou de dader eerst Sandra hebben vermoord en pas daarna Joël. Welke versie de waarheid is, bleef onduidelijk. Als Joël inderdaad de deur voor de dader had geopend en direct was neergeschoten, is het opmerkelijk dat zijn lichaam in de tuin werd aangetroffen. Dit detail, evenals de exacte toedracht van de moorden, blijft in nevelen gehuld.
Dader vermoord
Binnen een week na de moord op Joël en Sandra werd de vermoedelijke dader zelf om het leven gebracht. Naar verluidt had hij in een kroeg opschepperig verteld dat hij verantwoordelijk was voor de twee moorden. Deze loslippigheid werd hem waarschijnlijk fataal. Of zijn eigen dood ooit is opgehelderd, is niet bekend. Zijn daderschap is ook nooit voor honderd procent komen vast te staan.
Bureaucratische nasleep
Het onderzoek naar de moord op Joël en Sandra verliep vanaf het begin moeizaam. Niet omdat er geen aanwijzingen of aanknopingspunten waren, maar omdat het sterk leek alsof de lokale politie het misdrijf helemaal niet wílde oplossen. Dit tot grote wanhoop van Joëls ouders, Frans en Loes, die ook van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken geen enkele steun kregen. Na twee jaar lang met terechte vragen te hebben gestaan, liet het ministerie weten dat zij zich, volgens hun eigen richtlijnen, niet mochten bemoeien met een onderzoek in het buitenland. Frans en Loes stonden daardoor volledig alleen in hun zoektocht naar antwoorden.
Ondertussen kwam het onderzoek in Brazilië nauwelijks van de grond. Het lag regelmatig compleet stil, waardoor mogelijk cruciaal bewijs verloren ging. Beloften om de zaak serieus aan te pakken werden niet nagekomen, en gemaakte fouten werden nooit erkend. Hoewel de politie ex-man Sérgio Damiani als mogelijke opdrachtgever van de moorden verdacht, deed men ogenschijnlijk geen enkele serieuze poging om bewijs tegen hem te verzamelen.
Verhaal mee in graf
Een jaar na de moorden ontving Loes een mysterieus telefoontje uit Brazilië. Adrano, een vriend van Joël die bij de barbecue aanwezig was geweest, vertelde dat hij iets belangrijks wilde delen. Hij gaf echter aan dat hij dit niet over de telefoon kon bespreken. Loes besloot naar Brazilië te reizen om hem persoonlijk te ontmoeten. Maar tot een gesprek kwam het nooit. Adrano brak bij een duik in zee zijn nek en raakte in coma, waar hij niet meer uit ontwaakte. Wat hij wilde vertellen, blijft tot op de dag van vandaag een raadsel.
Vermoord in het Buitenland
Drie jaar na deze teleurstelling besteedde misdaad-journalist John van den Heuvel aandacht aan de zaak. Samen met de ouders van Joel vloog hij naar Brazilië, waar ze op zoek gingen naar antwoorden. In de aflevering bezochten ze o.a. het huis waar de twee zijn vermoord. Ook sprak Loes met Sergio Damiani, de vermoedelijke dader.
Klacht ingediend
Er gingen jaren voorbij waarin er geen vorderingen werden gemaakt in het politieonderzoek in Brazilië. In 2018 besloot de familie van Joël daarom naar de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Rechten van de Mens (IACHR) te stappen, waar ze een klacht indienden tegen de Braziliaanse autoriteiten. De klacht ging niet alleen over het falen om de zaak op te helderen, maar ook over het gebrek aan serieus onderzoek en drie andere punten. In een Braziliaans tv-programma liet Loes haar grote teleurstelling blijken over de gang van zaken en gaf ze aan haar hoop nu op de IACHR te hebben gevestigd.
Het onderzoek naar de moord werd in de jaren die volgden sporadisch opgepakt. De politie beweerde potentiële verdachten te hebben gehoord en met getuigen gesproken te hebben. Toch kwam in 2022 het verontrustende bericht dat het onderzoek officieel was gesloten.
Pas in 2024 besloot een Braziliaanse rechter, Itaercio Paulino da Silva, om de familie van Joël en Sandra een schadevergoeding van 28.000 euro toe te kennen. Het Hof oordeelde dat de politie had nagelaten een adequaat onderzoek uit te voeren, waardoor er een gebrek aan structurele efficiëntie was. Bovendien werd het bureau ervan beschuldigd het onderzoek onterecht te vertragen, wat het vrijwel onmogelijk maakte om bewijsmateriaal te verzamelen en de dader(s) te berechten.
Informatie en Tips
De moord op Joel en Sandra is tot op de dag van vandaag onopgelost, terwijl er mogelijk mensen zijn die meer weten over de zaak. Stichting Coldcasezaken hoopt dat deze personen zich, na het lezen van dit bericht, realiseren hoe waardevol hun informatie kan zijn. Als u iets weet over de dubbele moord of de dader, aarzel dan niet om ons direct te contacteren via het onderstaande formulier. Wij zorgen ervoor dat de informatie op de juiste plek terechtkomt en zullen de tip ook delen met de familie.
Deel deze pagina met uw volgers
Stichting Coldcasezaken maakt gebruik van informatie uit open bronnen en onze pagina's zijn meestal een mix van (nieuws)berichten die wij zo veel mogelijk in onze eigen woorden vormgeven op de website. We maken vaak gebruik van artikelen uit nationale kranten(archieven) van o.a. pasteurella.blogspot, Eoswetenschap, De Telegraaf, het AD, Rien Verbiest etc. Voor een complete lijst van onze bronnen verwijzen wij u graag naar deze pagina
Indien u van mening bent dat er teksten of afbeeldingen in strijd zijn met het intellectueel eigendom dan verzoeken wij u om contact op te nemen. Op geen enkele wijze wordt door ons platform bewust onrechtmatig gebruik gemaakt van het intellectueel eigendom van anderen en betrachten wij uiterste zorgvuldigheid. De stichting is een non-profit organisatie en leunt volledig op vrijwilligers.