De cold case van Judit 'Kleine Judit' Nyari - Dronten - 06-12-1993

Weet u iets over deze zaak, neem dan hier (anoniem) contact op

Over Judit Nyari
Judit werd op 15 juni 1968 geboren in een problematisch gezin. Haar vader kwam uit Hongarije en had nooit goed Nederlands gesproken of enige scholing gehad. Zijn opvoeding werd door Judit's oudere broer Sandor als barbaars omschreven. Omdat beide ouders niet erg geschikt waren als opvoeders had Sandor de verzorging van Judit  vooral op zich genomen. Volgens hem was Judit een lief en ondeugend meisje toen ze jong was. Ze belandde vanaf haar 12e levensjaar in diverse kindertehuizen en bracht een aantal jaren door in een kindertehuis in Kolhorn. 

Ze verhuisde uiteindelijk naar een eigen woning in Amsterdam. Vanaf dat moment kwam ze op het verkeerde pad terecht, toen ze verkeerde vrienden kreeg en begon te experimenteren met harddrugs. Judit raakte verslaafd en belandde in de prostitutie. Ze tippelde vooral achter het centraal station van Amsterdam, maar was ook werkzaam op tippelzones in Utrecht en Den Haag. Ze was in de tippelwereld ook wel bekend als Kleine Judit. 

In november van 1993 werd Judit ziek en belandde in het ziekenhuis. Daar werd vastgesteld dat ze HIV positief was. Na twee weken opgenomen te zijn geweest in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis werd ze op 1 december ontslagen. Die dag pakte ze de trein van Amsterdam naar Utrecht en werd ze bekeurd wegens zwartrijden. Dat was het laatste teken van leven van Judit. 

De vindplaats van het lichaam van Judit Nyari bij vis stek 'De Meerval' - foto: Foto van Stefan Keukenkamp

Gevaarlijk vak
Judit was werkzaam als prostituee en begaf zich in een gevaarlijk vakgebied. In de jaren 80 en 90 werden er veel prostituees vermoord, en vaak werd de zaak niet opgelost. Een tippelaar is zo'n beetje het makkelijkste slachtoffer voor mannen met kwade bedoelingen. Ze stappen vrijwillig in de auto, en worden vaak onbeschermd ergens mee naar toe genomen. Meestal gaat het ook nog eens om kwetsbare vrouwen die in de problemen zitten vanwege bijvoorbeeld een drugsverslaving. Ook hadden veel tippelaarsters geen vaste verblijfplek. Ze maakten veel gebruik van zogenaamde 'weldoeners'. Dat zijn mannen die een slaapplek, voedsel en/of bescherming aanbieden in ruil voor voornamelijk seks.

Rechercheur Jan Ronda, die het onderzoek naar de moord op Judit leidde, zag in de jaren dat Judit actief was veel prostituees rondlopen met een mes op zak. Dat diende vaak als hun enige beschermingsmiddel. Maar het werd door sommige tippelaars ook achter de hand gehouden voor als een 'rip' niet goed ging. Jan Ronda vertelt dat hij een tippelaar kende die letterlijk ál haar klanten beroofde. Bijna als een soort wraak. Ze deed dat op een manier dat de klant het niet door had. Als ze later weer op straat werd afgezet deed ze d'r haren anders en ging ze ergens anders staan. 

De vraag die je kunt stellen is: Beroofde Judit haar klanten ook wel eens? En had zij net als vele collega's ook een mes bij zich? Als op beide vragen met 'ja' kan worden geantwoord, kan zich een scenario hebben voorgedaan dat een roof bij een klant is misgegaan, dat de klant het mes heeft af weten te pakken, en dat het volledig uit de hand is gelopen. Het is zo maar een optie. De hals van Judit was immers doorgesneden en ze had diverse steekwonden. 

Locatie 
Het lichaam van Judit werd op 6 december 1993 gevonden door een aantal jagers, op een vissersstek in Dronten. De stek staat bekend onder de naam 'de Meerval'. Om er te komen neem je de Elburgerweg vanuit Dronten richting het oosten. Al snel wordt je omringd door weilanden. Dwars door die weilanden loopt de Hoge Dwarsvaart. Het kanaal loopt vanaf de Hoge Vaart in het noorden van Flevoland en loopt tot aan het Veluwemeer. 

Jaap de Jager is secretaris van de lokale hengelsportvereniging en vertelt wat meer over de locatie in een podcast die de politie over de moord heeft gemaakt. Hij noemt het een vooral onopvallende plek. Het is een prachtig stekje om te vissen, en het is er onzichtbaar voor auto's. Er is ook een kleine passantenhaven, en in de zomer leggen er regelmatig bootjes aan de kade aan. Om die reden organiseert Jaap geen viswedstrijden op de Meerval. De passanten lopen je dan toch een beetje in de weg. Wel komen hier veel vissers die vissen op roofvissen zoals de snoek of karper, zegt hij. Dat soort vissers zijn vaak mensen die in hun eentje komen, eenlingen. Zij zoeken het hele land af naar goede rustige plekken, en deze plek is zo'n plek.

Een interessant detail is dat er ook wel eens huisvuil wordt gedumpt. Volgens Jaap lag er eens een hele keuken. Dat is de reden dat Staatsbosbeheer er nu een slagboom heeft geplaatst. Mensen lijken deze plek dus ook wel te kennen als een plek waar je redelijk gemakkelijk spullen kunt achterlaten zonder gezien te worden. Het kan er op wijzen dat de dader de plek goed kende.

Kennissenkring 
Rob Aling is een van de weinigen die Judit al als klein meisje heeft leren kennen en contact heeft gehouden. Rob had in de jaren 70 een bouwspeelplaats voor kinderen geopend in Amsterdam, waarvan de naam Het Landje was. Daar konden kinderen hutten bouwen in hun vrije tijd. Het was ook vooral een plek van samenzijn. Op deze plek kwam Rob in contact met de familie Nyari. Hij had het gevoel dat de familie erg arm was. De moeder kookte soms gewoon niet. Het was een zielig gezicht. Broer Sandor, die toen een jaar of 15 was, moest het gezin tillen en daar kwam de discipline vandaan. Judit kwam als klein meisje ook graag helpen wanneer Rob zelf iets aan het timmeren was. Ze liep volgens Rob altijd een beetje met haar ziel onder haar arm. 

Rob heeft Judit jaren later een aantal weken in huis genomen. Ze was een jaar of 15 en was naar eigen zeggen weggelopen van huis. Rob en zijn toenmalige vriendin wilde Judit graag helpen, maar na een aantal weken zei Judit dat ze er weer vandoor ging. Er was geen ruzie of iets dergelijks, ze ging gewoon weer verder. 

Hij is haar nog een keer tegengekomen, toen hij bij jongerencentrum de Flater werkte. Naast de Flater zat een koffieshop en Judit zat daar met een vriendin genaamd Ginny. De twee vrouwen waren ongeveer van de dezelfde leeftijd. Rob hoorde van Judit dat ze verslaafd was geraakt en in de prostitutie was beland. Hij vond het verschrikkelijk om te horen, maar kon haar niet helpen. Dat was de laatste keer dat Rob haar heeft gezien. 

Een recentere foto van 'het landje' in Amsterdam - foto: Martine de Vente

Rebecca Vlak werkte in de jaren 90 bij de GGD en de methadonpost in Amsterdam. Zij kende Judit in die laatste jaren als een flapuit die zich als een stampend kind kon gedragen. Ze kwam erg kinderlijk over. Rebecca is degene die het lichaam van Judit heeft geïdentificeerd. Zij en haar collega's herkende Judit op de foto in de krant. Ze vertelt dat de recherche de methadonpost heeft bezocht na de moord, in de hoop iemand te spreken die meer kon vertellen over Judit. Ook vertelt Rebecca over de zogenaamde weldoeners waar we het eerder al even over hadden. Dat zijn mannen die met een vooropgesteld plan met slechte bedoelingen bepaalde dingen aanbieden aan de prostituees. Vaak werden de vrouwen mishandeld en gechanteerd door dit soort mannen, zegt Rebecca. Ze werden geclaimd. 

Ze herinnert zich nog een man die zichzelf Freek noemde. Waarschijnlijk niet zijn echte naam. De man liep rond in een broek met legerprint en hij had vaak een Franse baret op zijn hoofd. Hij zat helemaal niet bij het leger. Hij deed alsof hij vrouwen hielp, maar Rebecca gaat ervan uit dat hij alleen slechte bedoelingen had. Ook kende ze een vent uit Zaandam die op een trekker reed en zich voordeed als weldoener. Het is aannemelijk dat ook Judit contact had met weldoeners.

Zuster Bernadette runde in haar jongere jaren het Mirjamhuis in Amsterdam, dat 50 jaar lang verslaafde prostituees opving. De vrouwen konden er slapen en tegen een kleine vergoeding ook eten. Zuster Bernadette zegt dat ze voor 50 cent een flinke kom soep of vla kregen. Zij kende Judit ook, maar dan onder de naam Kleine Judit. Sommige andere mensen kenden haar als Judit Kleine. Het Miriamhuis was volgens de zuster vaak het enige thuis voor de verslaafde vrouwen. Het was er warm en er was ook gezelligheid. Ze omschrijft Judit als een verlegen onopvallend type. De zuster vertelt dat er in de woonkamer ook een groot prikbord hing. Daarop stonden waarschuwingen over potentieel gevaarlijke klanten. De auto's werden beschreven en ook het uiterlijk van de mannen stond er bij. Op die manier hielp iedereen elkaar een beetje. Het werd ook wel de zwarte lijst genoemd.

Anonieme tip
Waarschijnlijk dankzij de publicatie van een serie podcasts van de politie, zijn er een aantal nieuwe feiten boven tafel gekomen. Een aantal daarvan hebben we al benoemd. Zo weet de politie pas sinds kort dat Judit ook onder de namen Judit Klein of Kleine Judit bekend stond. Ook zijn ze erachter gekomen dat kennissen van Judit de foto van haar niet herkennen waarop ze krullend haar heeft. Zuster Bernadette, van het Mirjamhuis, herkende Judit niet op de foto's die de politie tijdens hun onderzoek hebben verspreid. Pas toen de zuster de foto uit de krant zag, waarop Judit niet meer in leven was en steil haar had, herkende ze haar pas. De politie laat voortaan ook een foto zien van Judit met steil haar.

Ook weet de politie pas sinds kort over het vriendinnetje waar Rob Aling het over had. Ene Ginny, waarmee Judit de koffieshop heeft bezocht toen Rob haar tegenkwam. Ginny was volgens Rob ongeveer even oud als Judit. Hij wist niet of Ginny ook in het zelfde milieu zat als Judit. De politie zou graag willen spreken met deze oude vriendin van Judit.

Dan is er nog de anonieme tip. Iemand heeft de politie een naam gegeven die in verband kan worden gebracht met de dood van Judit. De politie is erg blij met deze tip en zou graag in contact willen komen met de anonieme tipgever. De tipgever meldde zich via Meld Misdaad Anoniem. "Om echt aan de slag te kunnen met deze nieuwe informatie hebben we een vertrouwelijk gesprek met de tipgever nodig", zegt één van de rechercheurs die aan de zogenoemde cold case werkt. 
Als u dit leest, meld u zich alstublieft. De politie zal ervoor zorgen dat u gegarandeerd anoniem blijft. Ze noemen de tip zeer hoopvol.

Aantal vragen en scenario's
Judit had zeer waarschijnlijk contact met één of meerdere zogenaamde weldoeners. Welke weldoeners waren er actief rond 1993?, en wie van hen kenden Judit? Informatie over weldoeners van die tijd is zeer welkom.

Judit kwam naast tippelzones in Amsterdam en Utrecht vrijwel zeker ook op tippelzones in Den Haag en Rotterdam. 
Bij wie verbleef ze als ze in deze steden was? 

Op de zwarte lijst in het Mirjamhuis stonden mannen die als gevaarlijk werden beschouwd. Misschien is Judit ondanks de waarschuwing bij iemand die op de zwarte lijst stond in de auto gestapt. Welke mannen stonden op de lijst, en waarom?

Het zou kunnen dat Judit geld heeft geleend van iemand om aan drugs te komen, of dat Judit drugs op de pof heeft gekocht bij een dealer. Was er in die tijd iemand die geld uitleende of drugs op de pof verkocht?

Had Judit naast Ginny nog meer vrienden? De politie hoopt via oude vrienden meer te weten te komen over de contacten van Judit. Ook al denkt u dat u niks kunt toevoegen, toch kunnen zelfs de kleinste details een zaak verder helpen.

Het zou kunnen dat Judit een soort pooier had. Dit kan een weldoener zijn geweest, maar ook een drugsdealer. Omdat Judit HIV had opgelopen kon de pooier haar waarschijnlijk dan niet meer gebruiken. Heeft hij haar daarom vermoord?
Waren er dit soort pooiers actief, dan hoort de politie hier heel graag meer over.

De kans is groot dat de dader zijn daad ooit heeft opgebiecht aan iemand in zijn vertrouwenskring. Misschien is die oude vertrouwenskring na meer dan 30 jaar veranderd. Zat u in deze kring en kunt u na al die jaren nu wel meer vertellen?

Tips en Informatie
Kent u mensen die weleens op visstek de Meerval in Dronten kwamen, of kwam u er zelf weleens? Heeft u antwoord op een van bovenstaande vragen, of weet u meer over Judit Nyari? Iedere tip kan de zaak helpen.

Neemt u (anoniem) contact op met onze redactie.
Wij nemen zorgvuldig de tijd voor uw informatie en zorgen er op betrouwbare wijze voor dat het op de juiste plek terecht komt. U kunt uw verhaal kwijt via onderstaand formulier. Blijft u graag anoniem? Laat dan de contactgegevens-velden leeg.

U kunt ook e-mailen naar info@coldcasezaken.nl.

Lees hier over meer Prostitutiemoorden

Praat over deze zaak mee op ons forum

Help en deel deze zaak, volg ons ook op onze socials