De cold case zaak van Petertje Oort - Purmerend - 15-08-1982
Het was een warme zomerse dag op 16 augustus 1982. Met een motorjacht werd er op de Purmerringvaart een pleziervaart gemaakt, toen de bestuurder rond 15:00 uur het lichaam van een jong kind zag drijven. Het bleek te zijn van de pas 10-jaar oude Peter Oort. Het jongetje was de avond ervoor vermist geraakt toen hij vanaf de verjaardag van zijn oom in de Wheermoolse Boeierstraat het kleine stukje naar huis liep aan de Overwheerse Kolfstraat. Hij kwam daar nooit aan en er werd sindsdien met man en macht naar hem gezocht. Om 02:00 uur 's nachts werd er in paniek aangifte gedaan van de verdwijning. De zoektocht naar Petertje was met de vondst van zijn gehavende lichaam voorbij. Petertje Oort was vermoord, en vermoedelijk slachtoffer geworden van een zedendelict.
Over Peter Oort en de nasleep van de moord
Hij werd liefkozend Petertje genoemd en werd geboren in een gezin met drie zonen waarin hij de jongste was. Hij was de echte benjamin van de modale familie. De vader van Petertje runde een autorijschool terwijl zijn moeder zich ontfermde over de kinderen en het huishouden. Peter was een vrolijke jongen, die was overgegaan naar de vijfde klas van de lagere school.
De dood van Petertje zorgde voor zoveel intens verdriet dat zijn ouders uiteindelijk zijn gescheiden. De rijschool van zijn vader stopte eveneens. Dat jongens uit de klas van Petertje op een gegeven moment voor hun rijbewijs gingen, was gewoonweg te confronterend. Tot overmaat van ramp zorgden talloze misplaatste roddels ervoor dat de broer (Cor) van Petertje psychische problemen ontwikkelde. Want hoewel de politie de verhalen de kop indrukte door onomstotelijk vast te stellen dat beiden broers niets met de moord te maken hadden, bleven de roddels in het dorpse Purmerend in de rondte gaan. De geruchten werden broer Cor uiteindelijk te veel. Door een overdosis pillen te nemen maakte hij na een lange kwelling een einde aan zijn leven.
Sectie en plaats delict
Na uitgebreid onderzoek op het lichaam bleek dat Petertje door verdrinking om het leven was gekomen, maar dat hij waarschijnlijk al buiten bewustzijn was toen hij in het water terecht was gekomen. Dat vermoeden kwam voort uit o.a. de vele geweldssporen op het lichaam van de jongen. Op zijn hals waren sporen te zien van wurging, en Petertje had diverse verwondingen aan zijn hoofd en armen. De trieste conclusie was dat het 10-jarige kind zeer waarschijnlijk ook seksueel was misbruikt. Hij was dus slachtoffer van een zedendelict.
Op het lichaam van Petertje werden diverse vreemde haren aangetroffen. Het ging o.a. om een 9 centimeter lange zwarte haar.
DNA-onderzoek werd echter pas eind jaren 80 een specialisme van het Nederlands Forensisch Instituut, en mede omdat de DNA-technieken in 1982 dus nog in de kinderschoenen stonden, leverde het sporenonderzoek in dat opzicht niet veel bruikbaars op.
De vindplaats van Peter's lichaam gaf de indruk dat de dader de jongen moest hebben meegenomen naar de plek toen hij al be-wusteloos was. Wat platgetrapt gras en een verdwaalde sigarettenpeuk waren de enige aanwijzingen die er te vinden waren.
Wat rechercheurs verder was opgevallen waren de plantenresten tussen de kleren van Petertje. Er zaten klittenbolletjes in zijn sokken en op het T-shirt werden stukken coniferentakjes aangetroffen. Uit de onderbroek van de jongen stak een vermoedelijk afgeknipte liguster tak. Het versterkte het vermoeden van de politie dat Petertje op een andere plek was misbruikt. Op- en rond de vindplaats van zijn lichaam groeide namelijk helemaal geen ligusterheg of coniferen.
Een hoopgevende aanwijzing op de kleding en het lichaam waren tevens een aantal glanzende zigzag kunstvezels van groene kleur. Het NFI - destijds het Gerechtelijk Laboratorium - stelde vast dat deze vezels toebehoorden aan een oud vloerkleed.
Politieonderzoek
Allereerst wilde de politie weten waar de aangetroffen ligustertak vandaan kon zijn gekomen. Het was bijna zeker afkomstig van een plek waar er recentelijk snoeiwerkzaamheden hadden plaatsgevonden. Mocht de plek worden getraceerd kon dat enorm helpen in het onderzoek. Ondanks verwoede pogingen kon de herkomst van de tak echter niet worden achterhaald.
De recherche realiseerde zich dat getuigen weleens een sleutelrol konden gaan spelen in deze zaak en begon een intensief buurt-onderzoek. Daarbij spraken ze met diverse bewoners die met interessante informatie kwamen.
Zo meldde een getuige dat zij Petertje rond 21:00 uur voorbij zag lopen langs haar woning in de richting van de Churchillaan.
Iemand anders uit die buurt stelde dat zij tussen 21:30 en 21:45 uur geschreeuw hoorde van een kind, en dat het uit de richting van een jongerencentrum kwam.
De recherche kreeg van nog twee andere mensen verklaringen over een schreeuw van een kind, maar dan in combinatie met opvallend rijgedrag van een autobestuurder. Eén getuige kwam wel met een héél interessant verhaal. De vrouw reedt die bewuste avond rond 21:40 uur in haar auto in een zijstraat van de Churchillaan toen ze achter een rode Simca 1100 sedan kwam te rijden. De bestuurder voor haar irriteerde haar enorm omdat hij steeds zonder reden remde, en weer gas gaf. Het ging alsmaar op en neer. Alsof hij tussen het rijden door met iets totaal anders bezig was. Ter hoogte van een papierverwerkingsbedrijf doofde de bestuurder van de Simca ineens zijn lichten, en stuurde hij met hoge snelheid naar rechts. De wagen stopte voor het hek van de daar gelegen vuilstortplaats. Volgens de getuige zat er een donkerharige man op de rijdersstoel met een tamelijk smal gezicht. Het jongetje dat naast hem zat had ze niet goed kunnen zien. Om die reden werd er een hypnotiseur bijgehaald. Een vergaande poging van de recherche om tot een signalement te komen van misschien wel de dader. De vrouw kon onder hypnose echter niet met extra informatie komen. De bestuurder van de rode Simca is nooit gevonden.
Een voorbeeld van een rode Simca 1100 sedan
Getuigenis buschauffeur
Tussen de getuigen zat ook een buschauffeur. Hij vertelde de politie dat hij in Purmerend-Noord -ter hoogte van wijkcentrum De Kooi- twee jongens van rond de 18-jaar oud had gezien, samen met een kind dat aan het signalement van Petertje Oort voldeed. Het was toen 21:45 uur, en het kind lag bewegingsloos op het fietspad. De chauffeur dacht eerst nog aan een ongeluk, maar vanwege het ontbreken van een brommer of auto's in de buurt vermoedde hij dat het vast om een geintje ging en reed hij door. Het rechercheteam sloot op dat moment niet uit dat de twee oudere jongens iets met de zaak te maken hadden. Zij hielden er bijvoorbeeld rekening mee dat het om een fatale stoeipartij ging, en dat het kind daarna met behulp van een auto naar de ringvaart was gebracht. Er werd passagiers en omwonenden opgeroepen langs te komen voor een getuigenverklaring.
Hoewel de verklaring van de buschauffeur een groot aanknopingspunt leek te zijn, bleek na veel politieonderzoek dat de man zich had vergist in de dag, en dat de jongen die hij voor Petertje had aangezien gewoon een knaap was die te veel in het glaasje had gekeken. Het was een flinke domper.
Een aantal andere verdenkingen
Hoewel het onderzoek na een jaar flink werd teruggeschroefd, waren er een aantal momenten waarop de recherche hoopte beet te hebben. Zo bleek er ten tijde van de moord een pedofiel te hebben rondgehangen in een park in de buurt van het ouderlijk huis van Petertje. Onderzoek naar dit verhaal leverde echter niets op.
De recherche richtte op latere momenten haar pijlen o.a. nog op kindermoordenaars Michel S. en Gerard S. Het onderzoek naar de betrokkenheid van Michel S. richtte niets uit. De verdenkingen richting Gerard S. waren specifieker, maar die bleek over een water-dicht alibi te beschikken. Beiden verdwenen uit het vizier van de politie.
Paragnostische hulp
TROS-programma TV-prive kwam in 1984 met het idee om de beroemde paragnost Peter Hurkos uit te nodigen om zich met de zaak te bemoeien. Hurkos woonde in Amerika en claimde de FBI vaak te hebben geholpen met het oplossen van mysterieuze zaken. Het was een nogal spraakmakend figuur, die ooit zelfs een boete in de Verenigde Staten kreeg omdat hij zich in een zaak voordeed als een FBI-agent.
Samen met de recherche en Peter R de Vries ging hij terug naar de plaats waar het lichaam van Petertje was gevonden. In de stromende regen had hij zijn 'bovennatuurlijke krachten' gebruikt om informatie te ontvangen over de kindermoord. Hij kwam na zijn seance met nieuwe info over de dader. Een naam, een leeftijd en een auto. De politie dook er meteen in, en onderzocht de nieuwe aanwijzingen. In de eerste instantie waren zij positief verbaast, want er leken wat dingen te kunnen kloppen. Maar al snel bleek dat er juist niets klopte van het verhaal van de 73-jarige paragnost. Om te voorkomen het leven te verpesten van onschuldige mensen, stopte de recherche het onderzoek naar de beweringen van Hurkos.
Toch nog een doorbraak?
Het werd jarenlang stil rondom de moord, en de oplossing leek verder weg dan ooit. Tot er veertien jaar na het misdrijf een vrouw het politiebureau binnenkwam met een belastende verklaring over haar ex-vriend. Volgens haar was die namelijk pedofiel en zou hij Petertje op de avond van de verdwijning nog hebben gezien. Dit had hij tijdens het buurtonderzoek van de politie later verzwegen. De man was hovenier en zou ten tijde van de moord vlakbij het huis van Petertje aan het werk zijn geweest in een tuin.
De politie onderzocht de tip, maar moest concluderen dat de hovenier pas een jaar na de moord in die bewuste tuin had gewerkt.
Tips na overlijden moeder van Petertje
In november 2020 overleed Sientje (83), de moeder van Petertje Oort.
Zij kwam nooit te weten wie de moordenaar was van haar zoontje, en indirect ook van haar andere zoon. Misdaadverslaggever Peter R de Vries bracht de zaak kort na het overlijden opnieuw onder de aandacht in samenwerking met RTV Purmerend. De Vries had in tientallen jaren een bijzonder hechte band opgebouwd met Sientje en de familie. De moord op Petertje was de eerste kindermoord waar hij verslag van uitbracht als journalist voor de Telegraaf. Het misdrijf stond hoog op het lijstje van Peter R. Na de uitzending van Koffie Lokaal kwamen er veel nieuwe tips binnen, waaronder ook één die serieus werd onderzocht door de politie. De persoon, een vermeende pedofiel, die in deze tip ervan werd verdacht betrokken te zijn bij de moord werd echter na het onderzoek vrijgepleit. Hij bleek toch niets te maken te hebben met de zaak.
Nog steeds onopgelost
Meer dan veertig jaar later is de gruwelijke moord op de pas 10-jaar oude Petertje Oort nog steeds niet opgelost. De zaak is inmiddels officieel verjaard, wat betekend dat de dader -als hij nog leeft- niet meer strafrechtelijk kan worden vervolgd. Toch wil de politie samen met de overgebleven nabestaanden antwoord op de vraag: Wie vermoorde Petertje Oort?
Weet u iets? Laat het dan alstublieft nu weten. Al is het alleen al voor Petertje. Belangrijk: U bent niet strafbaar als u pas jaren later met informatie komt. Het enige dat voor de politie en de nabestaanden telt is de waarheid.
Neemt u (anoniem) contact op met onze redactie.
Wij nemen zorgvuldig de tijd voor uw informatie en zorgen er op betrouwbare wijze voor dat het op de juiste plek terecht komt. U kunt uw verhaal kwijt via onderstaand formulier. Blijft u graag anoniem? Laat dan de contactgegevens-velden leeg.
U kunt ook e-mailen naar info@coldcasezaken.nl.
Help mee en deel deze zaak. Volg ons ook op onze socials
Stichting Coldcasezaken maakt gebruik van informatie uit open bronnen en onze pagina's zijn meestal een mix van (nieuws)berichten die wij zo veel mogelijk in onze eigen woorden vormgeven op de website. We maken vaak gebruik van artikelen uit nationale kranten(archieven) van o.a. De Telegraaf, het AD, Trouw, De Volkskrant, het Parool, NRC etc. Voor een complete lijst van onze bronnen verwijzen wij u graag naar deze pagina
Indien u van mening bent dat er teksten of afbeeldingen in strijd zijn met het intellectueel eigendom dan verzoeken wij u om contact op te nemen. Op geen enkele wijze wordt door ons platform bewust onrechtmatig gebruik gemaakt van het intellectueel eigendom van anderen en betrachten wij uiterste zorgvuldigheid. De stichting is een non-profit organisatie en leunt volledig op vrijwilligers.