Renate Schauerhammer - Noordwijkerhout - 02-12-1996
Op 2 december 1996 deden politieagenten een schokkende ontdekking toen ze een vakantiehuisje in bungalowpark Sollasi in Noordwijkerhout betraden. Familieleden van de Duitse Renate Schauerhammer hadden haar eerder als vermist opgegeven. In de bungalow troffen de agenten het levenloze lichaam van Renate aan, en het was meteen duidelijk dat ze op een gruwelijke manier om het leven was gebracht.
Die dag waren er al aanwijzingen dat er iets ernstig mis was. Renate was spoorloos verdwenen, en een uitgebreide zoekactie door familie en politie leidde eerder die avond tot de vondst van haar verlaten auto, geparkeerd op een ongebruikelijke plek bij de provinciale weg N206, tussen de bebouwde kom en de Delfweg in Noordwijkerhout. Na het vinden van haar Mitsubishi Colt ging de groep onmiddellijk naar haar bungalow, waar haar lichaam snel werd ontdekt.
Over Renate Schauerhammer
Renate kwam oorspronkelijk uit Ratingen, een stadje in het Ruhrgebied van Duitsland. Ze trouwde met een rijke man die de leiding had over een groot staalbedrijf. Het echtpaar kreeg een zoon genaamd Christiaan. In de beginjaren tachtig kocht het gezin een vakantiehuisje in Noordwijkerhout, waaraan Renate duizenden guldens besteedde om het mooi op te knappen. Zij was degene in het gezin die het meest naar de bungalow reisde en stond in de omgeving bekend als een deftige dame met status. Ze kleedde zich goed, droeg vaak mooie sieraden en had een extravagante uitstraling. Renate was zo gehecht aan het huisje dat ze er, volgens lokale bewoners, iedere week heen ging, helemaal vanuit Duitsland. Pas na haar moord werd duidelijk dat ze een ongelofelijk groot dubbelleven leidde wanneer ze in Nederland was. Ze had een geheime relatie met een restauranteigenaar, maar nam ook geregeld andere mannen mee uit de kroeg. Volgens één van haar minnaars, een vrachtwagenchauffeur, maakte Renate geen onderscheid en kwamen haar vriendjes uit alle lagen van de samenleving.
Politieonderzoek
Er werd een rechercheteam van dertig man gevormd om de gruwelijke moord op Renate op te lossen. Een forensisch team deed eerst onderzoek in het vakantiehuisje, waarbij werd gezocht naar aanwijzingen en dadersporen. Wat meteen opviel, was dat de woning er van binnen bijzonder netjes uitzag. Er stond een leeg kopje koffie en een leeg wijnglas op tafel, en in de keuken een pannetje met nog een laagje soep erin. Op de grond stond een emmer met sop, wat erop wees dat er flink was schoongemaakt na de moord. Ondanks de verwoede poging van de dader om geen sporen achter te laten, vond de politie diverse schoenafdrukken in bloed, die konden helpen om de moordenaar te vinden. Ook stelde men verschillende haren veilig en vond men erfelijk materiaal op het lege wijnglas.
Niet alleen de woning werd onderzocht op sporen, ook de Mitsubishi Colt van Renate werd onder de loep genomen, vooral vanwege de vreemde plek waar het voertuig was aangetroffen, op zo'n vijf minuten rijden van het vakantiepark. In de hoop op getuigen hield de politie daar voorbijrijdende weggebruikers aan om hen een vragenlijst te laten invullen. Dit leidde niet tot belangrijke aanwijzingen. Wat zoon Christiaan meteen opviel aan de auto, was dat de bestuurdersstoel erg ver naar achteren stond, veel te ver voor de lengte van zijn moeder. Ook vond hij het opmerkelijk dat de handrem was aangetrokken, iets wat zijn moeder normaal nooit deed.
Er werd sterk getwijfeld of Renate wel degene was die de wagen voor het laatst had bestuurd. Daarnaast werd er met argwaan gekeken naar een verlaten groene Mercedes die pal achter de Mitsubishi stond. Na onderzoek bleek deze op naam te staan van een ‘bekende van de politie’. Op het moment dat Renates auto werd gevonden, was haar lichaam nog niet ontdekt, waardoor de politie Christiaan in de auto heeft laten rijden naar de bungalow van zijn moeder. Dit was achteraf gezien niet verstandig, omdat mogelijke sporen, zoals vingerafdrukken, hierdoor mogelijk waren vervaagd of vernietigd. Desondanks stelde de politie vier opgerookte sigaretten veilig uit het asbakje. Uit onderzoek bleek dat deze door vier verschillende mensen waren gerookt: drie mannen en een vrouw. Hun identiteit werd nooit achterhaald.
Sectie op lichaam
Het lichaam van Renate was flink toegetakeld. Ze was meerdere keren met een mes in haar rug gestoken, had een ingeslagen schedel en een aangesnoerde plastic zak over haar hoofd. Volgens de patholoog moest de vrouw op vrijdag zijn vermoord tussen ongeveer 17:00 en 20:00 uur. Onder het lichaam van de Duitse vrouw lag een gebroken nagel, die van haarzelf bleek te zijn. Sectie op het stoffelijk overschot wees uit dat Renate een hevige doodsstrijd had gevoerd, waardoor haar nagel was afgebroken. Onder haar andere nagels zat vuil en bloed dat niet van haar was. Er werden ook spermasporen gevonden op haar lichaam en op het matras van haar bed.
Onduidelijk motief
Omdat de politie geen sporen van inbraak kon vinden en de deuren aanvankelijk zelfs op slot zaten, vermoedde zij dat de dader mogelijk een kennis van Renate was, die misschien zelfs een reservesleutel van de bungalow had. Het kon ook zijn dat de moordenaar de 54-jarige vrouw direct bij de deur had overmeesterd en zichzelf toegang tot de woning had verschaft. Het motief voor de moord was moeilijk te bepalen. Hoewel de dader de trouwring en een andere ring had meegenomen, bleek er verder niets waardevols te zijn verdwenen uit het huisje, waardoor het niet op een roofmoord leek. En hoewel er spermasporen waren gevonden, ging men ook niet uit van een seksueel misdrijf omdat Renate volledig was aangekleed toen haar lichaam werd gevonden. Waarom iemand haar had omgebracht, bleef een groot raadsel.
Getuigenverklaringen
Tijdens het politieonderzoek kwamen verschillende getuigenverklaringen naar voren. Zo verklaarde een getuige dat hij tussen 19:10 en 20:30 de klusjesman van het park in de buurt van het huisje van Renate had zien lopen. Een ander meldde rond dezelfde tijd een "ijselijke" schreeuw te hebben gehoord vanuit de richting van Renates bungalow. Een andere getuige verklaarde de Duitse vrouw tussen 21:00 en 23:00 uur nog in haar geparkeerde auto te hebben gezien, met op de bestuurdersstoel een onbekende man met een snor. Een medewerker van eetgelegenheid De Prooi vertelde dat hij Renate samen met een onbekende man had gezien, en dat zij een patatje en een kroket had gegeten.
De politie sprak uitgebreid met de restauranteigenaar met wie Renate al zeven jaar een geheime relatie had. Hij verklaarde dat ze elkaar op donderdag hadden gezien en die avond seks hadden gehad. Het spermaspoor op haar lichaam was daarvan een bewijs, want het DNA-profiel matchte met die van hem. Volgens hem hadden ze een restaurant gereserveerd voor vrijdagavond, maar toen hij zijn geliefde kwam ophalen, was de bungalow donker en verlaten. De politie beschouwde hem niet als verdachte.
Duitse klusjesman
Bij het onderzoek naar Renates kennissenkring kwam de eerder genoemde klusjesman, Ulli, als mogelijke verdachte naar voren. Hij was een Duitse man die al jaren in Nederland woonde. Hij bleek regelmatig over de vloer te komen bij Renate en had haar op de dag van de moord nog uitgebreid gezien. Volgens zijn verklaring had hij die dag klusjes in haar bungalow uitgevoerd, waaronder het repareren van een lekkage in het dak. Na het drinken van een wijntje had Renate hem rond 17:00 uur weer naar zijn huis gebracht. De sporen op het lege wijnglas bevestigden dat de klusjesman eruit had gedronken. Ulli beweerde dat hij na het thuisbrengen van Renate nog naar de supermarkt en snackbar was gegaan, maar de politie kon geen getuigen vinden die dit konden bevestigen.
Arrestatie
Twee weken na de gruwelijke moord arresteerde de politie klusjesman Ulli H. op verdenking van betrokkenheid. Nader onderzoek had aangetoond dat zijn duimafdruk op de plastic zak zat die over het hoofd van de dode Renate Schauerhammer was getrokken. Dit vormde een belangrijke aanwijzing tegen H., vooral in combinatie met zijn zwakke alibi. De 40-jarige klusjesman beweerde echter dat zijn vingerafdruk op de zak terecht was gekomen omdat hij deze had gebruikt bij het repareren van het dak. Hij zou de zakken hebben ingezet om het meubilair te beschermen tegen verfspetters. H. ontkende iedere betrokkenheid bij de moord. Toch was de politie overtuigd van zijn schuld, vooral toen bleek dat zijn schoenen overeenkwamen met de schoenafdrukken in de bungalow. Bij een huiszoeking vonden agenten bovendien een sleutel die paste op de slaapkamerdeur van Renate, wat de zaak nog meer leek te versterken.
Vrijspraak
De Officier van Justitie eiste 9 jaar cel tegen Ulli H., maar de zaak nam een onverwachte wending toen de rechtbank H. vrijsprak wegens onvoldoende wettig en overtuigend bewijs. De schoenafdruk bleek uiteindelijk toch niet te matchen, het spermaspoor was niet van hem, en de gevonden sleutel bleek ook te passen op de deuren van zijn eigen woning. Bovendien ontbrak er een duidelijk motief voor de moord. H.’s advocaat betoogde dat de politie zich te veel had gefocust op de klusjesman en daarbij feiten naar zijn nadeel had verdraaid. Volgens haar waren andere bewijzen, die de onschuld van haar cliënt aantoonden, genegeerd. Ulli H. werd ook in hoger beroep vrijgesproken en kon niet meer veroordeeld worden voor de moord op Renate, tenzij er nieuwe ernstige feiten aan het licht zouden komen. Wegens het onterecht vastzitten vroeg zijn advocaat om een schadevergoeding van honderd gulden per dag voor de vier maanden die hij had vastgezeten.
Peter R. de Vries-uitzending
Misdaadverslaggever Peter R. de Vries besteedde uitgebreid aandacht aan de moord op Renate en sprak onder andere met Ulli en zijn advocaat. Ook uitte hij zijn twijfels over het spermaspoor dat op de avond vóór de moord was gevonden. Volgens De Vries was het vreemd dat er sperma werd aangetroffen van de dag ervoor, zeker omdat Renate Schauerhammer bekendstond als een nette, verzorgde vrouw. Hij suggereerde dat het logischer zou zijn geweest als zij tussentijds had gedoucht.
In een interview met een persofficier van justitie vroeg Peter of de gevonden sporen, zoals het bloed onder de nagels van Renate, konden wijzen naar een andere verdachte. Daarnaast wilde hij weten wat het onderzoek had opgeleverd over de eigenaar van de groene Mercedes. De persofficier verklaarde dat alles grondig was onderzocht, maar dat de resultaten niet hadden geleid tot een doorbraak. Ook op vragen over het aantal minnaars van Renate, en daarmee mogelijke verdachten, wilde zij niet ingaan. Ze benadrukte dat het dossier gesloten bleef tot er nieuwe aanwijzingen aan het licht kwamen.
Informatie en tips
De zaak rond Renate Schauerhammer, met meerdere sporen en aanwijzingen, is ondanks alles na al die jaren nog steeds niet opgelost. Heeft de politie inderdaad alles goed onderzocht? Of zijn er toch fouten gemaakt en zou een nieuw onderzoek nieuwe inzichten kunnen opleveren? De familie van Renate zou alles overhebben voor de oplossing. Stichting Coldcasezaken hoopt dan ook dat er mensen zijn die meer weten over de zaak.
Weet u iets over de moord op de Duitse Renate Schauerhammer? Laat het ons weten via het onderstaande tipformulier. Wij zorgen ervoor dat uw bericht bij het cold case team van de politie terechtkomt. U kunt bij ons desgewenst geheel anoniem blijven. Twijfel dus niet en deel uw informatie.
Stichting Coldcasezaken maakt gebruik van informatie uit open bronnen en onze pagina's zijn meestal een mix van (nieuws)berichten die wij zo veel mogelijk in onze eigen woorden vormgeven op de website. We maken vaak gebruik van artikelen uit nationale kranten(archieven) en van journalisten van o.a. Peter R. de Vries, De Telegraaf, het AD, Trouw, De Volkskrant, het Parool, NRC etc. Voor een complete lijst van onze bronnen verwijzen wij u graag naar deze pagina
Indien u van mening bent dat er teksten of afbeeldingen in strijd zijn met het intellectueel eigendom dan verzoeken wij u om contact op te nemen. Op geen enkele wijze wordt door ons platform bewust onrechtmatig gebruik gemaakt van het intellectueel eigendom van anderen en betrachten wij uiterste zorgvuldigheid. De stichting is een non-profit organisatie en leunt volledig op vrijwilligers.