De cold case van Willem Klein - Amsterdam - 01-08-1986
Op 1 augustus 1986 deed de schoonmaakster van de 73-jarige Willem Klein een gruwelijke ontdekking toen zij zijn woning binnentrad. Het appartement aan de Brouwersgracht in Amsterdam was compleet overhoop gehaald en alles zat onder het bloed. Op de grond trof de vrouw het dode lichaam aan van het rekenwonder. Hij bleek met messteken om het leven te zijn gebracht.
Willem stond wereldwijd bekent als wiskundig genie, en trad op als variété-artiest in het theater, waar hij op speelse wijze extreem lastige rekensommen wist op te lossen zonder dat het hem enige moeite leek te kosten. Hij stond o.a. in het Guinness Book of Records doordat hij binnen anderhalve minuut de negentiende machtswortel uit een getal van 133 cijfers wist te trekken.
Over Willem Klein
Willem werd op 4 december 1912 in Amsterdam geboren. Hij was de jongste zoon van een succesvolle joodse huisarts en had nog een oudere broer. Willem, die soms ook wel Wim werd genoemd, raakte al op jonge leeftijd in de ban van getallen. Hij bleek een groot rekenkundig talent te zijn, maar ging in de eerste instantie, op aandringen van zijn vader, geneeskunde studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Ondertussen had zijn astmatische moeder zelfmoord gepleegd na zeer ongelukkig te zijn geweest met haar leven. 'Wim' slaagde in 1935 voor het kandidaatsexamen en in 1938 voor het eerste deel van het doctoraalexamen. Datzelfde jaar stopte hij echter met de studie nadat hij voor het tweede deel van het examen was gezakt. Zijn vader, degene die hem de opleiding in de eerste instantie nog had aangeraden, was een jaar daarvoor overleden.
Na het voortijdig verlaten van zijn studie kwam er meer tijd vrij voor Willem om zijn homoseksuele geaardheid te ontdekken in het het uitgaansgebied in Amsterdam. Zijn broer Leo en hij werden in die tijd diverse malen onderzocht door een Amsterdamse neuroloog vanwege hun bijzonder goede rekencapaciteiten. De neuroloog plaatste Willem in de categorie 'mental calculators'.
Het begin voor Nederland van de oorlog in mei 1940 zorgde voor een plotseling einde aan het plezierige (kroegen) leven van Wim, die in 1942 noodgedwongen moest onderduiken in de hoofdstad. Hij wist de oorlog te overleven door al die jaren op onderduik-adressen door te brengen. Zijn broer Leo had de oorlog niet overleefd. Die was in het vernietigingskamp Sobibor vermoord.
Na de bevrijding ondernam Willem de eerste stappen naar bekendheid, door in het Rozentheater op te treden met acts als 'Fakir Ali Ben Achmed', waarbij hij een tulband en een sik droeg. Hoewel dit geen daverend succes bleek, maakte hij de overstap naar de show van Ales de Haas en de Kilima Hawaiians. Daar werd hij als 'Pascal, het Hollandse Rekenwonder' aangekondigd. Na dit een poosje gedaan te hebben besloot Willem zijn geluk te beproeven in België en Frankrijk. Hoewel hij soms optrad in het theater in Parijs verdiende hij zijn brood daar vooral als straatartiest in o.a. de Parijse metrostations.
Willem werd in 1952 bij het Mathematisch Centrum in Amsterdam aangenomen als wetenschappelijk rekenaar, in een tijd dat een rekenwonder als hij snellere uitslagen kon leveren dan de computers van toen. In zijn langdurige verlofperiodes ging Klein onder-tussen langs scholen en theaters om te pronken met zijn talenten, waarvoor hij vooral veel aandacht kreeg in Parijs en London. In 1958 werd hij opnieuw als wetenschappelijk rekenaar aangenomen, dit maal bij de Conseil Européen la Recherche Nucleaire, bekent onder de afkorting CERN, in Geneve. Ook daar was hij een waardevolle aanwinst omdat hij de computers te snel af was.
Die begonnen hem echter midden jaren zestig in te halen, en langzamerhand werd Willem vaker ingezet als een soort van mascote van CERN, waarbij hij bezoekers verbaasde zijn hoofdrekenkunsten. In 1976 vond hij het welletjes, en keerde hij terug naar zijn Amsterdam, waar hij zich in het wereldje stortte van variéte. Met zijn reken trucs kwam Willem veel op tv, waarbij hij zijn kijkers deed verbazen door o.a. moeiteloos vreemde valuta te berekenen, grote getallen ontbond en worteltrok. Met zijn vele records stond hij geregeld in het Guinness Book of Records, bijvoorbeeld toen hij binnen 44 seconden een getal van vier cijfers in tien verschillende sommen van vier kwadraten verdeelde. Snapt u het nog?
Willem., die zichzelf in zijn tours Willy Wortel noemde, trok in de laatste jaren van zijn leven volle zalen in ons eigen land, maar ook in Japan en Amerika was het publiek dol op zijn shows. Willem Klein was feitelijk een wereldster van eigen bodem.
Een ster die zich na zijn pensioen volledig had gestort op het homoseksuele nachtleven in Amsterdam. Hij stak het feit nooit onder stoelen of banken dat hij veel betaalde seks had met jongere mannen, en dat dit een echte uitlaadklep voor hem was. Willem zou de mannen vaak uitnodigden bij hem thuis. Volgens vrienden konden zijn betaalde seks avontuurtjes weleens zijn dood hebben betekend. Had hij wellicht de verkeerde uitgenodigd?
Politieonderzoek
De politie onderzocht de woning van Willem Klein na de ontdekking van de moord op sporen, terwijl zijn lichaam onderworpen werd aan een pathologisch onderzoek. Daarin werd vastgesteld dat het slachtoffer overleden was aan het gevolg van diverse messteken. De dood was vermoedelijk al op donderdag 31 juli ingetreden, een etmaal voordat zijn lichaam werd ontdekt. In het huis van Willem was volgens de politie duidelijk door de dader gezocht naar waardevolle spullen. Hoewel het niet bekend werd of er iets uit de woning werd vermist, leek een roofmoord de politie het meest waarschijnlijke motief. De dader zou volgens de recherche waarschijnlijk uit homokringen komen.
Verdachten aangehouden
Op 4 augustus hield de Amsterdamse recherche de 22-jarige A.K. aan voor de moor op Willem. K. was een goede kennis van Willem Klein en kwam geregeld bij hem op bezoek. De verdachte ontkende echter ook maar iets te maken te hebben met het misdrijf. Tijdens zijn hechtenis deed de politie een intensief onderzoek naar zijn eventuele betrokkenheid.
Op 12 augustus meldde de 28-jarige L. de H. zich vrijwillig bij het politiebureau nadat hij had vernomen dat de recherche naar hem opzoek was en hem als mogelijke verdachte zag in de zaak. De H. was net als K. een bekende van Willem de Klein, en was ook een vaak geziene gast bij hem thuis. Beide verdachten waren bekend in de Amsterdamse homoscene.
Een dag na zijn arrestatie liet de politie De H. alweer gaan wegens onvoldoende bewijs. A.K. bleef nog wekenlang in hechtenis zitten maar werd uiteindelijk ook vrijgelaten toen bleek dat hij niest met de moord te maken had. K. kreeg in februari 1987 een bedrag van vijfduizend gulden toegewezen als smartengeld.
Tips en informatie
En zo belandde de zaak uiteindelijk onopgelost in de archieven. Aan de inzet van de politie lag het waarschijnlijk niet, maar zoals bij veel andere zaken hielden de aanknopingspunten op een gegeven moment gewoon op. De politie hoopt nog altijd dat de de moord op rekenkundig wonder Willem Klein ooit zal worden opgelost. Hoewel de zaak verjaard is, verdiend zijn overgebleven familie antwoorden op de vele vragen. Juridisch gezien kan er niemand meer voor de moord worden gestraft. Weet u meer over deze zaak? Laat het dan alstublieft nu weten, zodat de zaak voor altijd kan worden afgesloten. Twijfel niet en kom in contact.
Neemt u (anoniem) contact op met onze redactie.
Wij nemen zorgvuldig de tijd voor uw informatie en zorgen er op betrouwbare wijze voor dat het op de juiste plek terecht komt. U kunt uw verhaal kwijt via onderstaand formulier. Blijft u graag anoniem? Laat dan de contactgegevens-velden leeg.
U kunt ook e-mailen naar info@coldcasezaken.nl.
Help mee en deel deze zaak.
Stichting Coldcasezaken maakt gebruik van informatie uit open bronnen en onze pagina's zijn meestal een mix van (nieuws)berichten die wij zo veel mogelijk in onze eigen woorden vormgeven op de website. We maken vaak gebruik van artikelen uit nationale kranten(archieven) van o.a. De Telegraaf, het AD, Trouw, De Volkskrant, het Parool, NRC etc. Voor een complete lijst van onze bronnen verwijzen wij u graag naar deze pagina
Indien u van mening bent dat er teksten of afbeeldingen in strijd zijn met het intellectueel eigendom dan verzoeken wij u om contact op te nemen. Op geen enkele wijze wordt door ons platform bewust onrechtmatig gebruik gemaakt van het intellectueel eigendom van anderen en betrachten wij uiterste zorgvuldigheid. De stichting is een non-profit organisatie en leunt volledig op vrijwilligers.